Kto doczytał Pana Tadeusza Adama Mickiewicza przynajmniej do księgi XI z pewnością skojarzy słowa : "Godzien jest pałac Paca, godzien Pac Pałaca". W zaktualizowanej wersji powiedzenie funkcjonuje do dziś i chociaż nie kojarzy się z turystyką, poniższe zestawienie sprawi, że od dziś będzie inaczej. Jeżeli zatem w planach podróżniczo-odkrywczych na 2015 rok nie ujęliście zobaczenia 15 poniższych pałaców znajdujących się w województwie śląskim - czas na korektę!
1. Pałac w Pławniowicach, powiat gliwicki, gmina Rudziniec
Rezydencja w Pławniowicach wybudowana została w latach 1882-85 z inicjatywy hrabiego Franciszka II Ballestrema.Obecnie w pałacu funkcjonuje Ośrodek Edukacyjno-Formacyjny diecezji gliwickiej. Dzięki gospodarzowi, ks. dr. Krystianowi Worbsowi, dokonano kapitalnego remontu obiektu, który służy także jako miejsce konferencji i koncertów. Wokół Pałacu rozciąga się park, do którego wstęp kosztuje 3 zł. Za odwiedziny Pałacu zapłacimy 8 zł. W pobliżu znajduje się duży zalew (Jezioro Pławniowickie) powstały jako wyrobisko popiaskowe mające obecnie 250 ha powierzchni, a jego głębokość sięga 18 m.
Pałac w Pławniowicach
Jezioro Pławniowickie
2. Pałac w Wodzisławiu Śląskim-Kokoszycach
Data wyryta na fasadzie budynku sugeruje, że zbudowany został on w 1783 r. Jeden z mniej znanych jednak niemniej urokliwych pałaców województwa śląskiego. W latach 70-tych zmieniono wystrój kaplicy, umieszczając w niej barokowy ołtarz, przeniesiony z Siemianowic Michałkowic. Wówczas przebywał tu m.in. kardynał Karol Wojtyła. Obecnie znajduje się tam archidiecezjalny Dom Rekolekcyjny. W otoczeniu pałacu rozciąga się 30. ha park krajobrazowy.
Pałac w Kokoszycach - wirtualna wycieczka dostępna jest [TUTAJ]
3. Pałac Kotulińskich w Czechowicach-Dziedzicach
Na początku bieżącego stulecia pałac i park nabyła firma „Polplast”, która po gruntownej renowacji otwarła w nim czterogwiazdkowy hotel. XVIII-wieczny gmach zbudowano w stylu barokowym, a w jego zdobnictwie można zobaczyć elementy rokoka. Od strony parku dobudowano oszkloną werandę – ogród zimowy. Uwagę przyciągają rokokowe sztukaterie. Wyjątkowo ładnie prezentuje się park, którego ozdobą są 200-letnie lipy. Pałac znajduje się w dzielnicy Czechowic-Dziedzic - Bażaniec.
Pałac Kotulińskich - wirtualna wycieczka wewnątrz pałacu dostępna jest [TUTAJ]
4. Ruiny Pałacu w Krowiarkach, powiat raciborski, gmina Pietrowice Wielkie
W pałacu znajduje się w sumie 115 sal. Posiadają one swoje nazwy, a najbardziej znane i reprezentacyjne to Mauretańska, Biała, Brunatna i Bajkowa. Inwestorzy wraz z renowacją obiektu chcą też przywrócić dawny wygląd parkowi. Do kompleksu pałacowego należy także mauzoleum Donnersmarcków z drugiej połowy XIX w. oraz wozownia i stajnia. Chociaż obiekt jest nadgryziony zębem czasu, dla pasjonatów takich perełek stanowił będzie nie lada atrakcję.
Pałac w Krowiarkach - wirtualna wycieczka dostępna [TUTAJ]
5. Pałac w Krzyżanowicach, powiat raciborski, gmina Krzyżanowice
W latach 30. książę Wilhelm von Lichnowsky sprzedał posiadłość siostrom franciszkankom. Rezydencja stała się wówczas budynkiem klasztornym. Po wojnie władze komunistyczne więziły w budynku podejrzanych „wrogów ludu”, którzy np. mieli zbyt duże gospodarstwa albo prywatne sklepy. Obszar otaczającego pałac parku został rozparcelowany na działki budowlane, a nowi właściciele dokonali rozbiórki części muru przylegającego do ich działek.
Jedną z osób zaprzyjaźnionych z Lichnowskimi i odwiedzających ich w Krzyżanowicach, był w latach 1806-11 sam Ludwik van Beethoven.
Pałac w Krzyżanowicach - wirtualna wycieczka dostępna jest [TUTAJ]
6. Pałac Raczyńskich w Złotym Potoku, powiat częstochowski, gmina Janów.
Momentem przełomowym w dziejach miejscowości był zakup majątku w 1851 roku przez gen. Wincentego Krasińskiego. Na miejscu zamku wzniósł on rezydencję pałacową. W 1857 roku przebywał w niej Zygmunt Krasiński z rodziną. Tragedia – niespodziewana śmierć czteroletniej córki, Elżbiety – spowodowała, że poeta na stałe wyjechał z Polski do Paryża i nigdy już nie wrócił do kraju.
Dzieła sztuki i inne cenne przedmioty wywieźli Niemcy w 1945 roku, reszta została zniszczona - wraz z wkroczeniem Armii Czerwonej.
Pałac Raczyńskich w Złotym Potoku - wirtualna wycieczka dostępna jest [TUTAJ]
7. Pałac w Bestwinie, powiat bielski, gmina Bestwina.
Pałac w Bestwinie
8. Pałac w Szałszy, powiat tarnogórski, gmina Zbrosławice.
Szałsza to mała wieś, położona na północ od Gliwic, przy drodze do Tarnowskich Gór. Reprezentacyjna budowla miejscowości zyskała swój ostateczny kształt w latach 70. XIX wieku. Pałac otoczony jest przez ładny park, w którym odnajdziemy wiele drzew będących pomnikami przyrody.
Pałac w Szałszy.
9. Pałac w Boryni, Jastrzębie - Zdrój.
Pałac w Jastrzębiu-Zdroju Boryni wzniesiony został na niewysokim wzgórzu, wśród pól uprawnych i w sąsiedztwie zabudowań. Rezydencja posiada cechy budowli klasycystycznej, częściowo też barokowej. Obiekt otoczony jest przez niespełna dwuhektarowy, zadbany park z wiekowymi okazami drzew, wśród których wyróżnia się mniej więcej 600-letni dąb szypułkowy.
Pałac w Boryni - wirtualna wycieczka dostępna jest [TUTAJ]
10. Pałac w Tarnowskich Górach - Rybnej.
Rybna jest dzielnicą Tarnowskich Gór, leżącą przy zachodniej granicy miasta. Podczas II wojny światowej pałac przejęli Donnersmarckowie, a po wojnie urządzono w nim mieszkania komunalne. Obecnie pałac w Rybnej jest instytucją kultury miasta Tarnowskich Gór. Organizuje się tutaj imprezy kulturalne - przede wszystkim koncerty muzyczne. Mieści się też tutaj hotel i restauracja.
Pałac w Rybnej - wirtualna wycieczka dostępna jest [TUTAJ]
11. Pałac w Czarnym Lesie, powiat lubliniecki.
Nieopodal wioski znajdują się miasta Woźniki i Koziegłowy. W latach 30. XIX stulecia doszło do korekty przebiegu granicy i zwarty kompleks leśny o nazwie Czarny Las znalazł się w granicach Prus. W pobliżu pałacu odnajdziemy budynki stylem nawiązujące do gmachu głównego oraz ładny park z fontannami i stawami. Obecnie mieści się tu hotel.
Pałac Czarny Las.
12. Pałac Donnersmarcków w Brynku, powiat tarnogórski, gmina Tworóg.
Brynek jest niedużą wioską, położoną w sąsiedztwie Tworoga, przy drodze z Tarnowskich Gór do Lublińca. Obiekt zbudowano w ciągu jednego, 1905 roku (!), chociaż prace wykończeniowe trwały do 1908. W sąsiedztwie pałacu odnajdziemy rozległy park krajobrazowy z ogrodem botanicznym. W pobliżu są także inne zabudowania, jak np. okrągła wieża wodna z budynkiem bramnym, stajnia, wozownia, maneż, budynki mieszkalne - wszystkie wzniesione z cegły klinkierowej. W pałacu znajduje się obecnie internat Zespołu Szkół Leśnych i Ekologicznych im. Stanisława Morawskiego.
Pałac w Brynku.
13. Pałac w Nakle Śląskim, powiat tarnogórski.
Pałac w Nakle Śląskim jest obiektem dwukondygnacyjnym, z charakterystyczną, wieloboczną wieżą od strony wschodniej. Obecnie gospodarzem pałacu jest Starostwo Powiatowe w Tarnowskich Górach. Mieści się tutaj także Galeria „Barwy Śląska” ze zbiorami malarstwa. Wokół pałacu rozciąga się park ze starodrzewem, otoczony kamiennym murem z bramami; zachowały się w nim także zabytkowe budynki gospodarcze.
Pałac w Nakle Śląskim.
14. Pałac w Będzinie - Gzichowie.
Pałac w Gzichowie był wielokrotnie modernizowany i upiększany - obecnie ma wygląd barokowo-klasycystyczny. W okolicy pałacu stoją oficyny i zabudowania gospodarcze. Dopełnieniem zespołu pałacowego jest park.
Pałac w Będzinie - Gzichowie.
15. Pałac w Kłobucku - Zagórzu.
Zagórze jest dzielnicą Kłobucka, położoną na północ od centrum miasta. Po trzecim rozbiorze Polski starostwo kłobuckie, a więc i Zagórze, zostało zagarnięte przez Królestwo Prus. Wybudowany w neogotyckim stylu pałac zachował się do dnia dzisiejszego.
To gdzie ruszacie w pierwszej kolejności? :)