Tradycja szopek bożonarodzeniowych sięgaj okresu średniowiecza, kiedy to w roku 1223 we Włoszech utworzono pierwszą żywą szopkę. Jej pomysłodawcą był św. Franciszek z Asyżu, który chciał w ten sposób przybliżyć ludziom narodzenie Jezusa. Urządził on pierwsze misterium bożonarodzeniowe w skalnej grocie w Greccio.
W Polsce, ową tradycję, wprowadzili już w XIII wieku franciszkanie. Zakonnicy urządzali w kościołach jasełka i budowali stajenki. Aranżacje początkowo stawiano w bocznych ołtarzach świątyń, gdzie na tle scenerii Ziemi Świętej umieszczano figury Świętej Rodziny, pastuszków i Trzech Króli.