Stary kirkut przy ul. Hażlaskiej w Cieszynie
Odsłuchaj tekst
Obiekt dodany do planera
Dodaj do planera
Historia Cieszyna sięga początków polskiej państwowości. Książęce miasto, znajdując się na ważnych szlakach handlowych, musiało przyciągać kupców żydowskich już we wczesnym średniowieczu. Jednak przez stulecia źródła dokumentują obecność w Cieszynie jedynie pojedynczych osób wyznania mojżeszowego.
W XVII wieku przyjechał do Cieszyna Jakub Singer, kto wie, czy nie najbardziej znaczący Żyd w historii miasta. Od 1631 roku dzierżawił on – wraz z Mojżeszem Singerem - od księżnej Elżbiety Lukrecji pobór myta. W 1647 roku księżna w szczególny sposób uprzywilejowała Singera, przyznając mu prawo handlu, a nawet swobodnego wyznawania religii mojżeszowej i urządzenia własnego cmentarza.
Dzięki swej pozycji Jakub Singer mógł zorganizować w swojej kamienicy przy ul. Menniczej dom modlitwy; po 1647 roku, na polach zakupionych od mieszczanina Jana Krausa, urządził kirkut.
Przez pierwsze kilkadziesiąt lat, cmentarz służył jedynie Singerom i ich służbie. I właśnie z XVII wieku pochodzą najstarsze nagrobki członków tej rodziny i spokrewnionych z nimi Zifferów. W XVIII wieku zaczęto chować na nim Żydów z pozostałych terenów Śląska Cieszyńskiego. Cmentarz rozrastał się więc poprzez zakup sąsiednich działek. Pod koniec XVIII wieku stał się własnością gminy żydowskiej.
W XIX wieku cmentarz osiągnął swą dzisiejszą wielkość. Wówczas też został otoczony nieistniejącym już murem. Zachował się zato dom przedpogrzebowy, w którym przewidziano mieszkanie dla strażnika oraz stajnie dla koni wraz z karawanem. W 1907 roku utworzono nowy cmentarz; ostatni pogrzeb na starym odbył się w 1928.
Na cmentarzu znajduje się 1576 nagrobków. Najstarszy pochodzi z roku 1686. Spotkać tu można macewy piaskowcowe, granitowe, a nawet żeliwne. Dominuje typowa forma pionowej płyty, zaokrąglonej u góry. Dużo jest nagrobków w formie obelisku. Inskrypcje stworzono w językach hebrajskim i niemieckim. Można tu spotkać ciekawe przykłady ornamentyki sepulkralnej.
Na cmentarzu znajduje się także pomnik ku czci 18 skautów czeskich, zamordowanych tutaj przez hitlerowców podczas ostatniej wojny.
Zauważyłeś błąd w treści?
Zgłoś
